Ryczałt, podatek liniowy – zasady ogólne:  jakie są podstawowe różnice i kiedy warto je stosować?

Decydując się na założenie działalności gospodarczej, przedsiębiorcy stają przed wieloma trudnymi wyborami. Jednym z nich jest wybór formy opodatkowania. To właśnie od tej decyzji zależy wiele późniejszych działań, które będzie podejmował przedsiębiorca w przypadku kontaktów z urzędem skarbowym oraz podczas bieżącego opłacania składek ZUS (składka zdrowotna) i podatków.

Obecnie możemy wyróżnić 3 formy opodatkowania przeznaczone dla nowych podmiotów gospodarczych. Każda z nich ma szereg zalet i wad oraz sprawdza się w konkretnych formach działalności gospodarczej. Jak wybrać najlepszą formę opodatkowania dla Twojej firmy? W jaki sposób korzystnie opłacać podatek dochodowy jeśli jesteś przedsiębiorcą?

Ryczałt czy liniowy? Jak przygotować się do wyboru formy opodatkowania?

Ryczałt czy podatek liniowy? Kiedy ryczałt się opłaca? Czy Twoja działalność gospodarcza zalicza się do branż, które można opodatkować ryczałtem? To tylko niektóre pytania, z którymi mamy styczność w Open Profit. Początkujący przedsiębiorcy napotykają wiele trudności związanych nie tylko z zarejestrowaniem firmy, ale także z decyzją, jaka forma opodatkowania będzie dla nich najlepsza.

Od Twojego wyboru zależy między innymi stawka podatku, możliwości odliczenia składki zdrowotnej oraz odliczenie kosztów uzyskania przychodów w rozliczeniu rocznym. Co więcej, wybór formy opodatkowania wpływa także na wysokość składki zdrowotnej (liniowy – 4,9%, ogólny – 9%, ryczał – progi i możliwość odliczenia połowy składki od przychodu). Dlatego też tak istotne jest odpowiednie przygotowanie i dokładne zgłębienie tematu związanego z wyborem formy opodatkowania.

W Open Profit oferujemy fachowe doradztwo księgowe, w tym pomagamy wybrać najlepszą i najkorzystniejszą formę opodatkowania dla Twojej firmy, ponieważ jest to proces wymagający szerokiego spektrum informacji i z samej analizy przepisów przedsiębiorca może mieć problem z optymalizacją. Niezależnie od tego, czy prowadzisz jednoosobową działalność gospodarczą, czy zatrudniasz pracowników w ramach stosunku pracy, nasi specjaliści profesjonalnie zajmą się finansami Twojego biznesu i nakierują Cię na najlepsze decyzje podatkowe, które się opłacą.

Dostępne formy opodatkowania działalności gospodarczej

Przede wszystkim warto sobie uświadomić, że forma opodatkowania jest w dużej mierze dowolna (z małymi wyjątkami). W momencie, gdy rejestrujesz działalność gospodarczą na formularzu CEiDG-1 możesz zdecydować się na jedną z trzech form opłacania podatku dochodowego:

• na zasadach ogólnych, czyli według skali podatkowej PIT,
• według podatku liniowego,
• według ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Jeszcze niedawno można było korzystać z czwartej opcji, którą jest karta podatkowa, jednak zmiany wprowadzone przez Polski Ład wyłączyły tę formę opodatkowania dla nowych przedsiębiorców.

Jeśli podczas rejestracji firmy przedsiębiorca nie zaznaczy żadnej formy opodatkowania, zostaje automatycznie przydzielony do podstawowego podatku na zasadach ogólnych. Istnieje jednak możliwość zmiany. Do kiedy można przejść na ryczałt i jak przejść na ryczałt z liniowego lub ogólnego? Konieczne jest złożenie aktualizacji CEiDG-1 do właściwego naczelnika urzędu skarbowego do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatnik osiągnął pierwszy przychód z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej. Natomiast jeśli taki przychód został osiągnięty w grudniu, to czas na zmianę zamyka się do końca roku podatkowego.

Jeśli zastanawiasz się jaką formę opodatkowania wybrać, najlepiej najpierw przyjrzeć się każdej z osobna. Oto krótkie podsumowanie charakterystycznych cech każdej możliwości.

Zasady ogólne

Skala podatkowa, zwana także podatkiem na zasadach ogólnych, to najpopularniejsze rozwiązanie nie tylko wśród przedsiębiorców, ale także u osób pozostających np. w stosunku pracy. Podatek ten opiera się na dwustopniowej skali podatkowej, w której procent opłat należnych urzędowi skarbowemu określa wysokość dochodów (nie przychodów!) uzyskanych w danym roku podatkowym (opłacany kwartalnie lub miesięcznie).

W skali podatkowej możemy wyróżnić dwa stopnie:

• do 120 tysięcy dochodu rocznie – 12%
• od 120 tysięcy dochodu rocznie – 32%

Jednocześnie należy podkreślić, że korzystanie ze skali podatkowej umożliwia odliczenie kosztów uzyskania przychodów ewidencjonowanych, wspólne rozliczenie z małżonkiem, ulgi na dziecko, czy skorzystanie z innego rodzaju ulg podatkowych. Mimo licznych zalet rozwiązanie ma też kilka wad takich jak konieczność prowadzenia Podatkowej Księgi Przychodów i Rozchodów oraz brak możliwości odliczenia składki zdrowotnej. Co więcej, w przypadku wysokich dochodów uzyskanych z działalności gospodarczej lub na etacie, podatek na zasadach ogólnych wynosi aż 32%, co często jest po prostu nieopłacalne (choć zdarza się, że wspólne rozliczenie z małżonkiem niweluje wejście na drugi próg podatkowy jeśli ma on niskie dochody).

Podatek liniowy

Przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą mogą zdecydować się także na podatek liniowy. W przypadku podatku liniowego mówimy o stałej stawce, która wynosi 19% niezależnie od wysokości osiągniętych dochodów. Jest to z pewnością wygodniejsze rozwiązanie dla osób, które w skali podatkowej przekraczają drugi próg podatkowy. Co więcej, podatek liniowy jest prosty w obliczaniu, ponieważ nie trzeba pamiętać o zmieniającej się wysokości podatku. Istnieje także możliwość odliczenia kosztów uzyskania przychodów ewidencjonowanych oraz składki zdrowotnej do kwoty 10200 zł w skali roku.

Niestety podatek liniowy wiąże się jednocześnie z brakiem możliwości rozliczenia z małżonkiem lub dzieckiem w przypadku samodzielnych rodziców. Podatnicy nie mogą także korzystać z większości ulg podatkowych, takich jak np. kwota wolna od podatku do 30 tysięcy zł.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych może okazać się dla wielu przedsiębiorców najkorzystniejszą opcją podatkową, jednak nie wszyscy mogą z niego skorzystać. Wybierając tę formę opodatkowania, należy przede wszystkim sprawdzić, czy rodzaj prowadzonej działalności gospodarczej znajduje się bądź został wyłączony w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osób fizycznych. Według tej ustawy ryczałt od przychodów ewidencjonowanych dotyczy przychodów osób fizycznych, przedsiębiorstw w spadku z pozarolniczej działalności gospodarczej, spółek cywilnych oraz spółek jawnych. Stawki ryczałtu to 2%, 3%, 5,5%, 8,5%, 10%, 12%, 12,5%, 14%, 15% oraz 17% i zależą od rodzaju prowadzonej działalności, a czasem także od wysokości osiągniętego dochodu. Składka zdrowotna – tak samo jak w przypadku podatku liniowego – może zostać odliczona w części w zależności od przychodów.

Istnieją jednak firmy, którym ta forma opodatkowania nie została umożliwiona. Są to przedsiębiorstwa, które m.in.:

• korzystają z karty podatkowej,
• korzystają z okresowego zwolnienia z podatku dochodowego,
• uzyskują przychody z tytułu prowadzenia aptek, kantorów, lub handlu częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych,
• wytwarzają produkty opodatkowane podatkiem akcyzowym (z wyjątkiem wytwarzania energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii),
• świadczą usługi na rzecz byłego pracodawcy (jeśli właściciel był tam zatrudniony w poprzednim roku podatkowym).

Oprócz tego istnieje także limit przychodów w kwocie 2 mln euro w roku poprzedzającym rok podatkowy, w którym następuje rozliczenie.

Podatek liniowy a ryczałt od przychodów ewidencjonowanych – co lepsze?

Ciężko jednoznacznie stwierdzić co jest lepsze – podatek liniowy czy ryczałt od przychodów ewidencjonowanych bądź podatek na zasadach ogólnych. Podatek dochodowy to jedna z podstawowych opłat, która jest konieczna, aby firma zachowała możliwość działania i nie popadła w długi wobec urzędu skarbowego, dlatego forma opodatkowania i jej odpowiednie dopasowanie to niezwykle ważna sprawa.

Ryczałt a liniowy to wybór, przed którym staje większość przedsiębiorców osiągających przychody powyżej 120 tysięcy złotych rocznie, co w skali podatkowej wiązałoby się z koniecznością uiszczenia aż 32 % podatku dochodowego. W tym wypadku wiele zależy od prowadzonej działalności oraz od kosztów uzyskania przychodów ewidencjonowanych. Z pewnością dla osób, które mają wysokie koszty, korzystniejszym rozwiązaniem będzie podatek liniowy. W przypadku przedsiębiorców, którzy prowadzą działalność niezwiązaną z generowaniem wysokich kosztów przychodów np. wolne zawody, lepszy może być ryczałt.

Ryczałt a podatek liniowy – podstawowe różnice

Przejście z liniowego na ryczałt lub z ryczałtu na liniowy to w wielu przypadkach problem, który pojawia się dopiero po czasie. Jednak, aby zdecydować o zmianie formy opodatkowania, warto poznać podstawowe różnice, które przedstawiliśmy w tym krótkim podsumowaniu:

• Podatek liniowy charakteryzuje się stałą stawką 19%, natomiast ryczałt operuje stawkami 2%, 3%, 5,5%, 8,5%, 10%, 12%, 12,5%, 14%, 15% oraz 17%, które zależą od branży.
• W przypadku podatku liniowego możliwe jest odliczenie kosztów uzyskania przychodów, natomiast ryczałt nie daje takiej możliwości.
• Podatek liniowy obliczany jest na podstawie dochodów, a ryczałt na podstawie przychodów.
• Podatek liniowy nie posiada limitu opodatkowania, natomiast ryczałt taki limit ma. Jest to kwota 2 mln euro.
• Prowadząc działalność gospodarczą na podatku liniowym, przedsiębiorca musi prowadzić Podatkową Księgę Przychodów i Rozchodów oraz w przypadku przekroczenia kwoty netto ze sprzedaży w wysokości 2 mln euro konieczne jest prowadzenie ksiąg rachunkowych. Będąc na ryczałcie, wystarczy tylko uproszczona ewidencja przychodów.

Kiedy można przejść na podatek liniowy?

Tak samo jak w przypadku przejścia na ryczałt przedsiębiorcy, którzy zdecydowali się na zmianę formy opodatkowania na podatek liniowy muszą zaktualizować informacje zawarte we wniosku CEiDG-1 i złożyć go u naczelnika właściwego urzędu skarbowego. Można to zrobić do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnięto pierwszy przychód w danym roku podatkowym. Jeśli chodzi o zmianę z karty podatkowej, to czynności te trzeba wykonać w terminie do 20 stycznia.

FAQ:

1. Ile form opodatkowania dostępnych jest dla nowych przedsiębiorców?

Aktualnie dla osób, które zaczynają działalność gospodarczą, dostępne są trzy formy opodatkowania, z których mogą wybierać:

• podatek na zasadach ogólnych, czyli skala podatkowa,
• podatek liniowy,
• ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

Wybór odpowiedniego opodatkowania zależy od formy prowadzonej działalności oraz przychodów.

2.  Jakie są różnice pomiędzy ryczałtem a podatkiem liniowym?

Podstawowe różnice to przede wszystkim stała stawka podatkowa 19% w przypadku podatku liniowego, oraz różne stawki podatkowe 2%, 3%, 5,5%, 8,5%, 10%, 12%, 12,5%, 14%, 15% oraz 17% w ryczałcie, które zależą od rodzaju wykonywanej działalności. Dodatkowo liniowy umożliwia odliczenie kosztów uzyskania przychodów, a ryczałt nie.

3. Czy można zmienić formę opodatkowania w trakcie roku?

Formę opodatkowania można zmienić do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnięto pierwszy przychód w danym roku podatkowym. Należy zrobić to na aktualizacji formularza CEiDG-1 złożonego do właściwego naczelnika urzędu skarbowego.